موزه مردم شناسی اردکان ، نخستین موزه شهرستان اردکان می باشد که از سال ۱۳۷۰ به همت حاج علی سپهری، محقق و پژوهشگر اردکانی افتتاح شده است. این موزه که عنوان نخستین موزه مردم شناسی استان یزد و همچنین عنوان نخستین موزه خصوصی استان را نیز دارد، در سالهایی به بهره برداری رسیده که در اردکان حتی اداره میراث فرهنگی وجود نداشته است! این موزه امروزه بخشهای متعددی را در برگرفته است از جمله: مردم شناسی، گیاه شناسی، جانور شناسی، بخش فرهنگی، باستان شناسی و بخش اسناد. از حیث غنای محتویات موزه مردم شناسی اردکان گنجینه ای منحصر به فرد است که بخش اعظم اشیای آن به همت مالک موزه و اشیای بسیاری نیز به صورت اهدایی از سوی مردم اردکان گردآوری شده است. از نخستین مشکلات این گنجینه، محل موزه و وضعیت نگهداری اشیای آن است. این موزه در ابتدا در محل تربیت معلم اردکان آغاز به کار کرد و پس از دو سال به زیرزمین کتابخانه فاضل اردکان منتقل گردید. با وجود بیش از ۲۰ سال فعالیت، این موزه همچنان در زیرزمین و پارکینگ کتابخانه فعال است و همچنان از این مکان به عنوان مکان موقت موزه نام برده می شود. رایزنی های انجام شده برای تملک مکانی مناسب جهت استقرار دائمی این موزه نیز علی رغم وعده و وعیدهای مسولان به سرانجامی نرسیده است. به علت کمبود جا برای نمایش اشیا، بسیاری از این آثار در انبار موزه نگهداری می شود و همچنین به علت کمبود امکانات، چیدمان موزه و نحوه ارائه آثار موجود در موزه نیز مطلوب به نظر نمی رسد. در یک کلام کلی می توان گفت علی رغم همه تلاش های صورت گرفته، گنجینه موزه مردم شناسی اردکان بیشتر به یک مکان گردآوری و انبار اشیای تاریخی شباهت دارد تا یک موزه معتبر و قدیمی! با این وجود به دلیل تنوع و غنای محتویات این موزه، یازدید از آن خالی از لطف نیست.

موزه مردم شناسی اردکان