سالهاست که در عصر روز هشتم محرم به یاد سقای دشت کربلا چندین هزار عزادار از حسینیه اعظم زنجان به سوی امامزاده ابراهیم شهر حرکت میکنند که حتما تصاویرش را در تلویزیون دیدهاید. در سالهای اخیر بیش از دویست هزار نفر در این دسته شرکت میکنند. علاوه بر اهالی شهر، جمعی از اهالی استانهای آذری زبان همسایه و حتی کشورهای دیگر از جمله آذربایجان، آلمان، اسپانیا، ایتالیا، آمریکا و… خود را به زنجان میرسانند تا در این آیین بینظیر شرکت کنند.
مراسم عزاداری حسینیه اعظم که از آن به عنوان بزرگترین تجمع عزاداران حضرت سید الشهداء (ع) در ایران نام برده می شود، به نام و یاد برادر بزرگوار و علمدار آن حضرت یعنی حضرت ابوالفضل العباس (ع) در روزی که در تقویم سوگواری محرم زنجان به «یوم الابوالفضل و یوم العباس» معروف است، به حرکت در می آید و هزاران قربانی به یاد دستان بریده آن بزرگوار در مسیر دسته حسینیه ذبح یا به مسجد اهداء می شود. در سال ۱۳۲۸ هجری شمسی برای اولین بار چهار رأس گوسفند در مسیر دسته حسینیه ذبح می شود. این تعداد در سال ۱۳۴۱ به هفت رأس می رسد. از همان سال تعداد قربانی های مسیر دسته حسینیه افزایش می یابد بطوریکه در سال ۱۳۵۲ به ۳۵۰ رأس، ۱۳۵۳ به ۶۵۰ رأس، ۱۳۸۳ به ۶۴۰۰ رأس و در نهایت در سال ۱۳۸۹ به بیش از ۱۲۰۰۰ رأس رسیده است که بعد از قربانگاه منا در مکه معظمه، اولین رتبه را در زیادت قربانی در جهان اسلام دارد.
در مراسم عزاداری حسینیه اعظم نه علمکشی میکنند و نه از زنجیرزنی و طبل دهل رایج در دستههای عزاداری خبری است. فقط سیل انسانهای عزاداری است که نوحههای سنتی و قدیمی را زمزمه میکنند و بر سر و سینه میزنند. مسجد حسینیه اعظم زنجان و گرمابه قدیمی آن در جنوبیترین بخش بافت قدیمی شهر زنجان و در محلهای معروف به «سیدلر» واقع شده که به دروازه جنوبی شهر (دروازه قلتوق) مشرف بوده و براساس کتیبهای که بر سردر ورودی گرمابه این مجموعه قرار دارد، تاریخ تجدید بنای آن به عهد ناصرالدین شاه باز میگردد.
مراسم عزاداری حسینیه اعظم شب تاسوعای حسینی که همه ساله با حضور صدها هزار نفری عزاداران حسینی برگزار می شود ، در ۱۵ دی ماه ۱۳۸۷ به عنوان دهمین میراث معنوی کشور در فهرست میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری به ثبت رسید. مجموعه این مسجد امروز در ظل توجهات خاصه حضرت امام حسین (ع) با بیش از دوازده هزار متر مربع مساحت دارای امکانات و فضاهای متعدد فرهنگی، مذهبی، درمانی و خدماتی از جمله کتابخانه، شبستانهای مختلف، دارالشفاء ، صندوق قرض الحسنه و … است و از مهمترین مراکز تأثیرگذار فرهنگی و مذهبی شهر زنجان است.

مراسم عزاداری حسینیه اعظم