ایرانیان از گذشتههای بسیار دور ، هنگام فرا رسیدن عید نوروز در هر منطقه ای بر اساس سنتهای خاص خود به استقبال از تغییر طبیعت میرفتند تا با آداب و رسومی ویژه ، به حفظ ارزشهای خویش پرداخته و آنرا به شایستگی زنده نگاه دارند. رسوم نوروزی در ضیابر
استان گیلان هم به جهت دارا بودن فرهنگها و سنتهای کهن خود از این قاعده مستثنی نیست و در این میان منطقه ضیابر نیز دارای حال و هوای منحصر به فردی در آستانه سال نو میباشد . اما علاوه بر دعای تحویل سال نو ، چیدن سفره هفت سین ، دید و بازدیدهای نوروزی و …
رسوم نوروزی در ضیابر
ضیابر دارای آیینها و سنتهای خاص دیگری میباشد که به مهمترین آنها به شرح زیر اشاره مینمایم :
۱- نوروزی خوانی :از نیمه اسفند ماه هر سال تا قبل از لحظه تحویل سال جدید ، گروههای سه نفره شب هنگام با در دست داشتن چراغ (فانوس) در کوچه پس کوچههای ضیابر عبور مینمایند و با رفتن به منازل محل ، به شعر خوانی میپردازند . اشعاری بدین گونه :
فصل بهاران آمده / گل در گلستان آمده ….مژده دهید ای دوستان / نوروز سلطان آمده
در نهایت صاحب منزل به نوروز خوانان هدایایی نظیر پول ، شیرینی ، برنج و تخم مرغ میدهد . اصولاً مردم این دیار آمدن نوروز خوانان را به منزل بسیار به فال نیک میپندارند .
۲- حلوای ضیابر :در واپسین روزهای مانده به سال جدید ، زنان و دختران فامیل بر اساس سنتی که قدمت آن به بیش از چند صدسال باز میگردد، در منزلی جمع میشوند و نسبت به تهیه یک نوع شیرینی خاص به نام حلوای ضیابری همت میگمارند . تهیه حلوای
ضیابر با استفاده از آرد برنج و شیره حاصل از قند ، شکر و دیگر طعم دهندههای مورد نیاز میباشد که این شیرینی محلی در استان گیلان بسیار مشهور بوده و عموماً به عنوان یکی از سوغاتیهای بسیار خوشمزه ضیابر از آن نام برده میشود .
رسوم نوروزی در ضیابر
۳- مرغانه جنگ :مرغانه جنگ به هم زدن دو تخم مرغ (یا تخم اردک) آب پز و به انتخاب بازیکنان به یکدیگر است . بازیکنی که تخم مرغ رقیب را بشکند برنده مسابقه خواهد بود . معمولاً این مسابقه در روز عید بین ردههای مختلف سنی در درون خانوادههای ضیابر برگزار میشود که از هیجان خاصی برخوردار است .
۴- عروسه گولهی :یکی از نمایشهای بسیار جذاب و دوست داشتنی میباشد که موضوع آن رقابت عشقی بین دو نفر برای تصاحب نازخانم ، و نوع مبارزه آنان کشتی ، همان میراث پهلوانان است . البته در حین مبارزه حرکات عجیب و خنده داری از سوی دو فرد مبارز صورت میپذیرد که باعث شادی مردم میشود .
۵- بازی معروف و قدیمی چال و گود (لب گود) :این بازی ، یکی از بازیهای مورد علاقه جوانان میباشد . برای انجام این بازی چالههای کوچکی کمی بزرگتر از سکههای رایج حفر میشود و هریک از بازیکنان چند سکه در دست میگیرند و به فاصله ۲تا۳ متری چاله میایستند و چالهها را مورد هدف قرار میدهند . سکه هر کس داخل چاله بیافتد برنده است . البته اگر تعداد بازیکنان زیاد شود ، دارای قوانین خاصی میباشد که شرح کامل آن از حوصله این یادداشت خارج است .
با توجه به مطالب فوق ، ناگفته نماند که در صبح عید نوروز کودکان و نوجوان با شور و شوقی فراوان با تشکیل گروه هایی محدود در هر یک از منازل اهالی ضیابر حضور مییابند و برای چند دقیقه به صاحب هر خانه آغاز سال نو را تبریک میگویند و در برابر آن ، صاحب خانه نیز طی رسمی دیرینه هدایایی را به عنوان عیدی به آنان میدهد که این امر برای آن کودکان و نوجوان از لذت بسیاری برخوردار است .